Танымал саяхатшы, Гиннестің рекордтар кітабына енген, Йохан Нильсон Қазақстандағы тұңғыш Халықаралық “Snow Leopard Foundation” қорының Елшісі болады.
Алматыда «Snow Leopard Foundation» жеке халықаралық қорының ресми таныстырылымы өтті, оның негізін қалаушы және құрылтайшысы қазақстандық ірі кәсіпкер, филантроп әрі қоғам қайраткері Нұрәлі Әлиев болды.
Қордың ашылу құрметіне орай өткізілген салтанатты Гала-кешкі асқа халықаралық қоршаған ортаны қорғау ұйымдарының өкілдері, жетекші зоолог-ғалымдар мен Швеция, АҚШ, Ресей, Монако, Біріккен Араб Әмірліктері, Нидерланды, Македония, Дания, Франция және Түркиядан құрметті қонақтар, мемлекеттік ұйымдардың өкілдері, қазақстандық және шетелдік ірі кәсіпкерлер, отандық және шетелдік шығармашылық қайраткерлері қатысты.
Жаңа халықаралық қордың негізін қалаушы Нұрәлі Әлиевтің арнайы шақыруымен құрметті қонақтар, голливудтық актер Эдриан Броуди, танымал швед саяхатшысы Йохан Нильсон, Джека Ма «Paradise International Foundation» қорының вице-президенті Ван Дэчжи, Монако ханзадасы Альберт II Қорының өкілі Гэтсби Милютэн және басқалары қатысты.
Тұсаукесерге қатысушылар алдында сөйлеген алғы сөзінде Нұрәлі Әлиев бұл қорды құру идеясын көптен бері ойластырып, онжылдықтар бойы Қазақстанда Барыстың табиғи өсімін қалпына келтіретін осындай жүйені құру қажет деген тұжырымға келгенін ашып айтты. Ол «Қар барысы Тәуелсіз Қазақстанның символы болып табылады. Алайда, ширек ғасырдан аз уақыттың ішінде бері Қазақстанда осы жануарлардың табиғи өсім саны 40% -ға азайды », – деп атап өтті. Н.Әлиевтің айтуынша, «Snow Leopard Foundation» ТМД елдерінің арасында Қазақстанның қар барысының табиғи өсімін қалпына келтіруге арналған алғашқы қор болады.
«Kingdom of Snow Leopard» бірегей бағдарламасының аясында, Іле-Алатауы ұлттық саябағының 500 гектардан асатын аумағында қар барысын өсіру және бейімдеу Орталығын салу жоспарланып отырғаны белгілі болды. Сонымен қатар, Орталық аумағында адамдар барыстардың тіршілігін қауіпсіз қашықтықтан бақылай алатын жерлерде визит-орталық пен бақылау алаңдары салынатын болады. «Бірнеше жыл бойы қар барысын қорғау және құтқару жұмыстары тек жануарбасын санауға, яғни, түрдің жоғалуын бақылауға ғана бағытталған. Біз бұл жобаны жүзеге асырудың арқасында қар барысының табиғи өсімінің нақты қалпына келуіне ықпал етеміз деп үміттенеміз », – деп атап өтті «Snow Leopard Foundation» қорының атқарушы директоры Е. Еркінбаев. Жобаны қар барысын қорғауға арналған жаңа ғылыми орталықтың зерттеушілері сүйемелдейді. Зоология институтының териология бөлімінің меңгерушісі Алексей Грачев, бірнеше ондаған жылдарын қар барысын зерттеуге арнаған ғалымдар әулетінің өкілі өз сөзінде, Snow Leopard Foundation қорының жұмысы қатаң ғылыми тұрғыдан негізделетінін атап өтті.
Жобаның тұсаукесерінде Нұрәлі Әлиев атап өткендей, қар барысы мемлекеттік шекараларды мойындамайды. Сондықтан ол осы кешке әртүрлі елдерден ұшып келген қонақтарды, осы сирек жануарларды құтқару үшін күш біріктіруге және «Snow Leopard Foundation» қорының дамуын қолдауға шақырды.
Өз кезегінде, БҰҰДБ, Халықаралық табиғатты қорғау одағы, WWF Дүниежүзілік жабайы табиғат қоры, «The Paradise International Foundation» қоры сияқты және басқа да халықаралық ұйымдардың өкілдері, жаңа қорға кез-келген сараптамалық және консультациялық қолдау көрсетуге дайын екендіктерін жеткізді.
«Дүние жүзі бойынша 4000-нан астам қар барысы бар, соңғы 16 жылда олардың саны 20% -ға азайды. Қазақстанның үлесіне әлемдік табиғи өсімнің 3% -ы келеді, бірақ ол жекелеген топ болып табылмайды. Қазақстан экологиялық дәліздің тарихи рөлін атқарды. Ал бүгінгі өсім аумағын жекелеген фрагменттеге бөлу түрлердіің жойылуына әкелуі мүмкін. Сонымен қатар, Қазақстанда «Қар барысын өсіру Орталығын» құру бастамасы бірегей болып табылады және халықаралық табиғатты қорғау ұйымдарының барлық өкілдерінің атынан осы жоба үшін Нұрәлі Рахатұлы Әлиевке үлкен алғыс айтқым келеді», – деп WWF Орталық Азия бағдарламасының директоры Григорий Мазманянц атап өтті
Тұсаукесер барысында Нұрәлі Әлиев қонақтарға қордың мүдделерін шетелде ұсынатын «Snow Leopard Foundation» қорының жаңа Елшісі Йохан Нильсонды таныстырды. Йохан Эрнст Нильсон Халықаралық табиғатты қорғау одағының елшісі, Непалдың Құрметті ізгі Ниет елшісі, швед «Everest Summiteers Association» бірлестігінің, «Aidbox» компаниясының негізін қалаушы және т.б. болып табылады. Швед саяхатшысының есебінде 145 елге жасаған 30-дан астам экспедиция бар, , олардың біреуі Оңтүстіктен Солтүстік полюске дейін 18 айға созылды, әрі 2015 жылы Гиннестің рекордтар кітабында тіркелді.
Гала-кешкі астың қонақтарына арнап сөйлеген сөзінде Йохан Нильсон былай деді: «Бұрынырақта Ғарышқа бару мүмкін емес деп айтқан болатын, бірақ адамзат баласы оны жасады, мен өз басым бірдеңе мүмкін емес деп ешқашан айтпаймын. Бұл жоба әлемде бірінші болып табылады, оның құрылуы мен жүзеге асырылуы құрметке лайық ».
Басқа да шетелдік қонақтар өз елдерінде қорлардың табиғатты қорғау жобаларын қолдауға көмектесетін қорлармен қалай жұмыс істейтіні туралы әңгімеледі. Атап айтқанда, Джек Ма және Пони Ма жетекшілік ететін, , Қытайдағы танымал кәсіпкерлер, суретшілер мен филантроптар бастамасымен құрылған «The Paradise International Foundation» халықаралық қоры 2015 жылдан бастап жалпы алаңы 400 000 шаршы километрден асатын бес табиғи қорықты құрды.
«Барыс Қазақстанның символы болып табылады, Қытайдағы панданың символы тәрізді. Жануарлардың символикалық түрлеріне қатысты әлпештеушілік әлемнің табиғат қорғау іс-шаралары үшін өте маңызды, бірақ Қытай да қар барысын қорғауға мүдделі, өйткені бұл бірегей жыртқыш біздің еліміздің аумағында да тіршілік етеді. Біздің қор Snow Leopard Foundation қорымен бірлесіп жұмыс істеуге қуанышты. Біз, қар барысын сақтап және қайта түлету үшін бір-бірімізден көп нәрсені үйрене аламыз аламыз», – деді «The Paradise International Foundation» компаниясының вице-президенті және аға ғылыми қызметкері Ван Дэджи.
Салтанатты кештің соңында бірнеше эксклюзивті лоттарды ойнатқан қайырымдылық аукционы өтті,: Геннадий Головкиннің қолтаңбасы бар боксерлік қолғаптары, Александр Винокуровтың қолтаңбасы бар велосипеді, Bulldozer Group атынан кешкі ас және бес жұлдызды қонақ үйде тұруға болатын Дубайға екі күндік сапар, атақты саяхатшы Йохан Нильсонмен бірге Оңтүстік Африкаға сапар, Jacobs and Co компаниясы мен Джейкоб Арабо атынан эксклюзивті дизайнерлік сағаттар, Монакоға екі сапар және Монако ханзадасымен кездесу, DJ Smash тан тамаша сабақ, және Эдриан Броудидің жазған үш картинасы. Барлық лоттар кеш қонақтарына 1 528 000 долларға сатылды. Аукционнан түсетін барлық қаражат «Kingdom of Snow Leopard» Орталығының құрылысын қаржыландыруға жұмсалатын болады.
Анықтамалық: Қар барысы немесе ирбис (Panthera unica) – еліміздегі мысық тұқымдастарының ең үлкен өкілі. Ирбис Табиғатты қорғау жөніндегі Халықаралық одақтың Қызыл тізіміне енген, сондай-ақ оның мекен ететін аумағындағы 12 елдің – Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Ауғанстан, Пәкістан, Үндістан, Непал, Бутан, Қытай, Моңғолия және Ресейдің ұлттық Қызыл кітаптарына енген. 2013 жылы Қазақстан «Қар барысын және оның экожүйелерін сақтау жөніндегі Жаһандық бағдарламаға» қосылды, ал 2015 жылы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Зоология институтында «Қар барысы мониторинг орталығы» құрылды. Бірақ, сирек кездесетін түрлерді сақтауға бағытталған күш-жігерге қарамастан, оның табиғи өсімі үнемі төмендеп келеді. Осылайша, XX ғасырдың соңында қазақстандық қар барысының санының табиғи өсімі шамамен 180-200 бас деп есептеледі. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Зоология институтының есебіне сәйкес, 2014 жылы Қазақстанда бар болғаны 110-130 Ирбис қана тіршілік етті.